निरुपण

 दासबोध १०३१.  जय श्रीराम।

दशक पंधरावा.  समास नववा : पिंडोत्पत्ति निरुपण || १५.९ ||

चारही खाणींमधील सगळे जीवप्राणी पाण्यापासून निर्माण होतात. बीजाला पाणी मिळाले की त्याला अंकुर फुटतो आणि पुढे पाण्यानेच त्याची वाढ होते. मुळे खाली जमिनीत वाढतात आणि पाने, फुले व फळे देठावर येतात. फळामध्ये तेच बीज असते. ह्या सर्व घडामोडीत फळांच्या आधी फुले, फुलांच्या आधी पाने, पानांच्या आधी फांद्या, फांद्यांच्या आधी मुळे, मुळांच्या आधी पाणी असा क्रम दिसतो. पाणी आटून पृथ्वी बनते. म्हणजे पृथ्वीपेक्षा वडील पाणी, पाण्यापेक्षा वडील तेज, तेजापेक्षा वडील वायु आणि वायुपेक्षा वडील अंतरात्मा होय. माणसाच्या देहाची उत्पत्ती अशाच प्रकारे रसापासून म्हणजेच पाण्यापासून होते. सर्व पिंडांना वडील अन्तरात्माच आहे. त्याला आपण ओळखावे. अंतरात्म्याला न ओळखणारे सगळे दुरात्मे समजावे. 

अंतरात्मा सतत निकट असून माणूस त्याला चुकतो व मुकतो. अंतरात्म्याशी एकरुप झाले की प्रकृतीचा स्वभाव बदलतो. ज्याच्या अंतःकरणात अंतरात्मा जागृत झाला त्यालाच भाग्यवान पुरुष समजावे. असा पुरुष दिनचर्या व व्यावसाय सांभाळत असला तरी त्याचे ध्यान वा अंतरात्म्याशी असलेले तादात्म्य भंग होत नाही. विश्वव्यापी अंतरात्म्याची उपासना केल्याने ती उपासना विश्वव्यापी बनते आणि तीच मनुष्याला दृश्य विश्वाच्या पलीकडे नेऊन सोडते म्हणजेच मनुष्याला भौतिक विश्वाचे मिथ्यात्व व नाशित्व आकलन होते.

Dashak Fifteen.  Samas Nine. Deliberation on the process of creation of the body.

 

Jai Shri Ram! All the creatures of all types in all the species are born from water. A sprout is born when the seed gets water and it grows on water only. The roots grow downward in the ground and leaves, flowers and fruits grow on the stem. The same seed appears in the fruit. In this entire happening, the flowers appear before the fruits, the leaves appear before the flowers, the branches appear before the leaves, the roots appear before the branches and the water is there before the roots are created. The Earth is born from Water. This means that the Water is older than the Earth, the Fire is older than Water, the Air is older than the Fire and the Antaratma is older than the Air. The human body is also created like this, from juices which are water-form. The Antaratma is the oldest and is senior to all bodies. We should visualize the Antaratma. Those, who fail to visualize are all Duratma or ignorant souls. The Antaratma is all the while close to us but still man fails to meet him and understand him. The Nature changes, once you become one with the Antaratma. Only the one, who visualizes the Antaratma within, should be treated as a fortunate person. Even if such a person is doing all his rituals and routine work, his closeness with the Antaratma never gets disturbed. When you worship the Universal Antaratma, your worship also becomes Universal and such worship takes the attitude of the person beyond the visible material world. This means that such a person understands the mythical, temporary and perishable nature of the Universe.    

     

॥श्रीराम॥ चौखाणीचे प्राणी असती | अवघे उदकेंचि वाढती | ऐसे होती आणी जाती | असंख्यात ||१||

तत्वांचें शरीर जालें | अंतरात्म्यासगट वळलें | त्यांचें मूळ जों शोधिलें | तों उदकरूप ||२||

शरत्काळींचीं शरीरें | पीळपीळों झिरपती नीरें | उभये रेतें येकत्रें | मिसळती रक्तीं ||३||

अन्नरस देहरस | रक्तरेतें बांधे मूस | रसद्वयें सावकास | वाढों लागे ||४||

चारही खाणींमध्ये जन्म घेणारे सगळे प्राणी पाण्यापासून जन्माला येतात आणि पाण्यावरच वाढतात. असे असंख्य प्राणी जन्माला येतात आणि मरण पावतात. तीन गुण, पंचमहाभूते आणि अंतरात्मा यांच्या मिश्रणाने मानवी शरीर बनलेले आहे. पण त्या शरीराचे मुळ शोधले तर ते जलरुप आहे असे आढळते. शरद काळी म्हणजे पावसाळ्यात उगवणाऱ्या वनस्पती जर पिळून बघितल्या तर त्यांच्यातून पाणी झिरपते. मानवी शरीरांमध्ये स्त्री व पुरुषांचे रेत म्हणजे स्त्रीबीज व पुंबीज रक्तामध्ये एकत्र मिसळतात. रक्त व रेत यांच्या संयोगाने अन्नरस व देहरस यांची एक मूस बांधली जाते. ह्या दोन्ही रसांच्या योगाने ती मूस वा तो पिंड सावकाश वाढू लागतो. १५-९-१,२,३,४.

All types of living beings in all the species are born from water and they grow on water only. Millions of such creatures are born and they face death. The human body is made from a compound of the three Gunas, five fundamentals and Antaratma. But if you try to search the origin of that body then it can be seen that, Water is the origin. If you squeeze the plants growing during monsoon then Water oozes out from them. The egg-form female seed and the sperm-form male seed get mixed with blood in the human body. A mould or a matrix or a body is created by compounding of blood and that seed. This matrix is fed with the Water-form food juices and bodily juices and it grows gradually. 15-9-1,2,3,4.